Za nami pierwszy etap projektu OKNO. To projekt poruszający, partnerski, energetyczny, sportowy (tak, tak!) i ukazujący ogromny potencjał, jaki drzemie w powtórnym wykorzystaniu materiałów budowlanych. Powstał z potrzeby serca – chęci wsparcia naszych ukraińskich sąsiadów w odbudowie zniszczonych podczas ataków rakietowych domów i budynków użyteczności publicznej. Na celu miał wykorzystanie zasobów, które pozostawały uśpione i spenetrowanie sektora budowlanego, który dotychczas nie kojarzył się z szansą na skuteczne, niskokosztowe zaangażowanie społeczne. Dziś widzimy, że może być inaczej. Ogromne podziękowania dla wszystkich darczynek i darczyńców, którzy ofiarowali nam środki i okienną stolarkę oraz wolontariuszek i wolontariuszy, którzy pomogli nam w bezpiecznym opakowaniu okien tak, by dotarły do Kijowa. Dotarły jużdo swoich nowych właścicieli i właścicielek. Okno z Liskowa być może trafiło do Buczy, okno z Radomia do Irpienia, okno z Wieliczki do Czernichowa… To piękna rzecz! Dziękujemy i działamy dalej.

KALENDARZ DZIAŁAŃ

01.07 Wystartowanie projektu, uruchomienie strony internetowej, początek kampanii online i zbiórki na www.pomagam.pl/projektokno

03.07 Pierwsza darowizna stolarki okiennej

29.07 Odbiór okien z Radomia i okolic

4.08 Oddolna odbudowa w praktyce – spotkanie online realizowane z Domem Odbudowy Ukrainy (link do spotkania: https://www.youtube.com/watch?v=vSe_bR8InNE&ab_channel=NarodowyInstytutArchitekturyiUrbanistyki)

5.08-07.08 Odbiór okien z Poznania i okolic

17.08 Odbiór okien z województwa łódzkiego

18.08 Odbiór okien z Warszawy i okolic

24.08 Pierwsze okna jadą do szkoły w Hostomelu pod Kijowem

02.09-03.09 – Opolskie, śląskie, małopolskie

07.09 Ostatnie odbiory w Warszawie i okolicach

10.09 Pierwsze pakowanie okien w ekipie wolontariackiej

12.09 – 13.09 Transport wyrusza z Warszawy, dociera do Kijowa!

17.09 Drugie pakowanie okien w ekipie wolontariackiej

19.09 – 20.09 Finalny transport okien rusza ze stolicy i dociera do Kijowa.

LICZBY

– 628 wysłanych okien
– 396 wpłat na zbiórkę na portalu pomagam.pl
– 45 darczyńców prywatnych
– 11 przedsiębiorstw w projekcie
– 6 partnerów – organizacji non-profit w Ukrainie
– 31 miast, z których okna pojechały do Ukrainy
– 12 odbytych podróży i transportów do Ukrainy
– Ponad 20 publikacji w mediach polskojęzycznych, 5 w mediach ukraińskojęzycznych, 8 występów radiowych, 1 materiał w telewizji ukraińskiej

EFEKTY I WNIOSKI

Efekty:

• Udzielenie wsparcia, które wesprze odzyskanie bezpiecznych, godnych i ciepłych warunków do życia, nauki i pracy dla setek mieszkańców i mieszkanek Ukrainy (konkretne liczby mamy nadzieję poznać wraz z całkowitą dystrybucją okien);
• Poruszenie świadomości społecznej dotyczącej istotności powtórnego wykorzystania materiałów budowlanych;
• Nawiązanie współpracy z organizacjami non-profit w Ukrainie, która pozwoli na dalsze statutowe działania w zakresie budownictwa i architektury;
• Zmapowanie potrzeb organizacji non-profit w Ukrainie pracujących nad odbudową;
• Pozyskanie cennej wiedzy z zakresu technologii okiennej, logistyki i powtórnego wykorzystania stolarki;
• Stworzenie modelu pomocowego, który pozwala Polkom i Polakom na zaangażowanie społeczne w sposób czaso i energooszczędny.

Wnioski:

• Największe koszty były związane z logistyką – transportem, wynajmem przyczep. Ten element projektu był też najbardziej czasochłonny, ale także niezwykle wymagający fizycznie. Przy kontynuacji projektu należy w pierwszej kolejności pomyśleć o stałym dopływie środków pokrywających koszty zespołu transportowo-rozładunkowego.
• Magazyn w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego był kosztowny, niefunkcjonalny i wymagał ręcznego rozładunku towaru. Kolejna edycja wymaga przestrzeni magazynowej oferującej higieniczne, bezpieczne i przede wszystkim proste w obsłudze warunki pracy przy elastycznej administracji.
• Projekt umożliwia pozyskanie praktycznie nieskończonej ilości drewnianej stolarki okiennej starego typu (rewitalizacja kamienic, prywatni darczyńcy). Przy braku powtórnego wykorzystania tego zasobu, okna stanowią śmieć, i to dużych rozmiarów. Warto pomyśleć o tym, jak wykorzystać stłuczkę szklaną i drewno z futryn powtórnie.
• Początkowo projekt zakładał stworzenie materiałów eksperckich dotyczących montażu okien o rozmiarach niepasujących do okiennego otworu tak, by sprawniej wykorzystywać podarowaną stolarkę. Okazuje się to zbędne – ukraińskie zespoły pracujące nad odbudową to prawdziwi eksperci i ekspertki w terenie, doskonale radzą sobie z tego typu wyzwaniami i w przyszłości warto angażować ich jako wkład merytoryczny w projekty dotyczące re-use.
• Ludzie i firmy często nie mają świadomości, że okna które posiadają mogą być ponownie wykorzystane, nawet jako tymczasowe okno na czas zimy. Okno bez ramy nadaje się do okna fix, okno z ramą można dopasować do mniejszego lub większego otworu okiennego za pomocą pianki montażowej lub płyty OSB. Potrzeba matką wynalazków – warto eksplorować niestandardowe rozwiązania i szerzyć wiedzę na temat potencjału odzyskiwanych materiałów.
• Osoby prywatne przekazujące okna byli bardziej aktywni niż producenci – to wielki kapitał społeczny, który łatwo uruchomić (pozbycie się okien z garażu czy w czasie remontu to niewielki wysiłek, a często fakt, że ktoś okna odbiera z domu danej osoby jest dużym ułatwieniem) i warto dalej podtrzymać, budując świadomość na temat możliwości ponownego użycia materiałów budowlanych.
• W projekcie wziął udział producent, który wyprodukował nowe okna na potrzeby konkretnego budynku. Dla producenta to niewielki koszt, fantastyczny sposób na wprowadzenie ESG-owego elementu do działalności firmy i reklama. Dla nas to możliwość bardzo skutecznego, punktowego wsparcia.

OKNO 2.0 już wystartowało. Działamy dalej, szerzej i dłużej, raportujemy na bieżąco!